კლარიონის კითხვებს პოლონეთის შესახებ ქართველი პოლიტიკოსები და ექსპერტები პასუხობენ:
ევროკავშირმა მკაცრად გააკრიტიკა პოლონეთის „კანონისა და სამართლიანობის” პარტიის მიერ შექმნილი მთავრობა საკონსტიტუციო ტრიბუნალის უფლებების შეზღუდვის გამო. მძაფრი კრიტიკა ისმის მედიის თავისუფლების შეზღუდვის გამოც. რა ხდება პოლონეთის თავს?
სტრატეგიული კომუნიკაციებისა და დემოკრატიის ცენტრის ხელმძღვანელი, სალომე სამადაშვილი:
პოლონეთს და ბრიუსელს შორის დაპირსპირება, რა თქმა უნდა შემაშფოთებელია, მაგრამ ამავე დროს არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ესეთი დაძაბულობა, სულ ცოტა ხნის წინ იყო უნგრეთსა და ევროკავშირს შორისაც.
ზოგადად, ევროს კრიზისის, მიგრანტების და ევროპაში არსებული სხვა პრობლემების ფონზე, იზრდება ევრო-სკტეპტიკური განწყობა. ეს თავისთავად არ ნიშნავს ევროკავშირის კრიზისში შესვლას. პოლონეთში უკანსკნლი არჩევნებისას მოხდა ე.წ. უკმაყოფილო ხმების მობილიზაცია, თუმცა პოლონელების უმრავლესობა, კვლავ ევროკავშირის ერთგული რჩება.
პოლონეთის მთავრობა არ აპირებს უკან დახევას, რის შესახებაც პოლონეთის პრემიერმა ევროპარლამენტსაც აუწყა და აგრძელებს იმის მტკიცებას, რომ ის მოქმედებს მიღებული დემოკრატიული მანდატის შესაბამისად.
მე ვფიქრობ, რომ ევროკავშირის კრიტიკული პოზიცია, მაინც აიძულებს დღევანდელ მთავრობას, გარკვეულწილად უკეთ ‘გაფილტოს’ საკუთარი გადაწყვეტილებები. თუმცა საბოლოოდ პოლონელი ამომრჩეველის გადასაწყვეტია, თუ როგორ შეფასდება მათი პოლიტიკური ნაბიჯები.
“თავისუფალი დემოკრატების” საგარეო მდივანი, მაია ფანჯიკიძე:
ევროპარლამენტის პრეზიდენტის მარტინ შულცის მიერ პოლონეთში მიმდინარე მოვლენებისთვის “ევროპული პოლიტიკის პუტინიზაციის” წოდება არის ყველაზე მკაცრი შეფასება, რაც გამოიწვია ამ ორმა ახალმა კანონმა.
აღსანიშნავია საპროტესტო დემონსტრაციებიც, რომელიც მედიის თავისუფლების დასაცავად გაიმართა პოლონეთში. დემონსტრანტების მთავარი შიში არის ძველი, კომუნისტური დროის დაბრუნება, რომლის მწარე გამოცდილებაც პოლონეთს აქვს.
მედიის შესახებ კანონის ძალაში შესვლისთანავე გაათავისუფლეს ტელევიზიების და რადიო არხების ხელმძღვანელები, რომელთაც და სხვა მნიშვნელოვანი პოსტების ახალ ხელმძღვანელებსაც ამიერიდან მთავრობა დანიშნავს და არა არსებული საბჭოები.
მმართველი პარტიის მიერ განხორციელებული ცვლილებების იმ არგუმენტით დასაბუთება, რომ წინა, ლიბერალურ/კონსერვატორული მთავრობა გასული 8 წლის განმავლობაში აკონტროლებდა მედიას, რის გამოც ნაციონალურ/კონსერვატორული პარტიის წარმომადგენლები მათ ბოიკოტს უცხადებდნენ, ევროკავშირში და დემონსტრანტებში აღძრავს ეჭვს, რომ მთავრობას მედიის სრული გაკონტროლება აქვს განზრახული.
და რადგან ამ კანონს წინ უძღვოდა საკონსტიტუციო სასამართლოს უფლებების შეზღუდვა, სამართლებრივი სახელმწიფოს დასუსტების შიში საფუძვლიანია. ევროკავშირი უარყოფს პოლონეთის საშინაო საქმეში ჩარევის ბრალდებას და ცდილობს სამოქალაქო საზოგადოების გაძლიერებით შეეწინააღმდეგოს ამ ტენდენციებს, რაც სწორი გზაა.
საქართველოს რეფორმების ასოციაციის დირექტორი, სერგი კაპანაძე:
მე არ მგონია, რომ პოლონეთში რაღაც დრამატული ხდება.
რა თქმა უნდა, “კანონის და სამართლიანობის” პარტია ხელისუფლების გამყარებას ცდილობს. რა თქმა უნდა, პროცესი, რომლითაც ეს “ხელის მოჭერა” ხორციელდება, კითხვის ნიშნებს ბადებს. რა თქმა უნდა, როდესაც კანონი მიიღება ერთ დღეში მაშინ, როდესაც საკანონმდებლო ციკლი იგივე პოლონეთში რამდენიმე თვეა, ხოლო ევროკავშირის ინსტიტუტებში წელიწადი და მეტიც კი, ჩნდება კითხვები, თუ რამდენად დემოკრატიულია ეს პროცესები.
მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ პოლონეთი არადემოკრატიული ქვეყანაა და პუტინის რუსეთს, ან სხვა რომელიმე არალიბერალურ ავტოკრატიას ემსგავსება.
არ დაგვავიწყდეს, რომ პოლონეთის ქმედებებს მოჰყვა საკმაოდ მნიშვნელოვანი კრიტიკა ოპოზიციის მხრიდან, ხალხი ქუჩაში გამოვიდა, ხოლო სამოქალაქო საზოგადოებამ ლამის ანათემას გადასხა ახალი ხელისუფლება.
ასე რომ, ეს ჩვეულებრივი დემოკრატიული პროცესია.
შეიძლება არ დაეთანხმო პოლონეთის ახალ ხელისუფლებას, მაგრამ არა მგონია, ეს საკმარისი იყოს იმისთვის, რომ ითქვას, რომ პოლონეთმა გადაუხვია დემოკრატიული განვითარების გზას.
საქართველოს პარლამენტის საგარეო ურთიერთობების კომიტეტის თავმჯდომარე, თედო ჯაფარიძე:
ევროკავშირმა საკონსტიტუციო ტრიბუნალის უფლებების შეზღუდვის გამო მკაცრად გააკრიტიკა პოლონეთის „კანონისა და სამართლიანობის” პარტიის მიერ შექმნილი მთავრობა. ასევე მძაფრი კრიტიკა ისმის მედიის თავისუფლების შეზღუდვის გამოც, რაც „საზოგადოებრივი მაუწყებლობის შესახებ” ახალი კანონმდებლობის მიღებას უკავშირდება. თქვენ როგორ შეაფასებთ პოლონეთში მიმდინარე მოვლენებს?
უახლოეს პერიოდში, როგორც ვიცით, ბრიუსელში მოქმედი ევროპული სტრუქტურები განიხილავენ ვარშავის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას. არც პოლონურ საზოგადოებაში არსებობს ერთიანი აზრი ამ საკითხთან დაკავშირებით. თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ დემოკრატიული ქვეყნებისათვის დამახასიათებელია აზრთა სხვადასხვაობა. პოლონეთის ახალმა ხელისუფლებამ სულ ცოტა ხნის წინ დაიწყო შიდაპოლიტიკური სიტუაციისა და ევროკავშირის ინსტიტუტებთან ურთიერთობის „დალაგების” პროცესი. თავიდან, განსაკუთრებით არჩევნების შემდეგ, მოჭარბებული ემოციები ჩვეული მოვლენაა. გარკვეული დროის გასვლის შემდგომ, ეს პროცესი ექცევა ევროპული ტიპის ურთიერთობების ჩარჩოებში. ამჟამად პოლონეთში შესაძლოა თავიანთი ქვეყნის მიმართ ტრადიციული პატივისცემის და ერთგულების გამოხატვა მიმდინარეობს.
რადგანაც პოლონეთის ტელევიზია ახსენეთ, მე მხოლოდ იმის თქმა შემიძლია, რომ სულ ცოტა ხნის წინ ჩვენს უცხოელ კოლეგებს ბევრი კითხვები ჰქონდათ „რუსთავი 2-ის” ცნობილ სასამართლო პროცესებთან დაკავშირებით. საქართველოს ამჟამინდელი ხელისუფლება სასამართლოს საქმიანობაში არ ერევა. საქართველო ყოველთვის მზადაა მიიღოს ნებისმიერი მონიტორინგის მისია, რომელიც შეისწავლის სასამართლოსა და მედიის დამოუკიდებლობას. ჩემი აზრით, ის პოლონელი პოლიტიკოსები, რომლებიც თავიდან ამა თუ იმ საკითხების გამო განსაკუთრებული სიხისტით გვაკრიტიკებდნენ, ახლა, იმედია, უკეთესად გაერკვნენ ამ საკითხებში და ესმით კიდევაც ჩვენი.
მახსენდება ჩემი შარშანდელი ვიზიტი პოლონეთში, როდესაც შევხვდი ახლანდელ საგარეო საქმეთა მინისტრს, ხოლო მაშინდელ სეიმის დეპუტატს ვიტოლდ ვაშჩიკოვსკის. საკმაოდ გულახდილი და შედეგიანი საუბარი გვქონდა. საუბრისას მან განაცხადა, რომ ვარშავას შეკითხვები აქვს საქართველოში მიმდინარე დემოკრატიული პროცესების შესახებ; ჩვენ მაშინ მას ვთხოვეთ, რომ უკეთ გაცნობოდნენ რეალურ ვითარებას და მხოლოდ ცალმხრივ ინფორმაციაზე დაყრდნობით არ გაეკეთებინათ დასკვნები. ჩემი აზრით, კარგი იქნება, თუკი ბატონი ვაშჩიკოვსკი ან სხვა პოლონელი კოლეგები ეწვევიან საქართველოს და თავად დარწმუნდებიან ქვეყნის იმ ურყევ არჩევანში, რომელიც დემოკრატიული პრინციპების და ფასეულობების ზედმიწევნით დაცვას გულისხმობს.
ჩვენ ვიცით, რომ პოლონეთი მხარს უჭერს საქართველოს ნატოშა და ევროკავშირში გაწევრიანებას. მინდა კიდევ ერთხელ დავაფიქსირო, რომ ჩვენ არ გვინდა ამ სტრუქტურებში ე.წ. “მექანიკური გაერთიანება”. ჩვენთვის ამ პროცესში უმთავრესი იქნება, რომ გაწევრიანება მოხდეს დემოკრატიულ პრინციპების და ფასეულობების გათვალისწინებით!
სალომე სამადაშვილი: რუსეთს რა თქმა უნდა მონოპოლია არა აქვს არც კონსერვატიულ და არც ქსენოფობიურ განცხადებებზე.
სამწუხაროდ, ევროპაში შექმნილი ვითარება, მიგრანტების კრიზისის სახით, საკმაოდ ბევრ პოლიტიკოსს უბიძგებს იაფფასიანი, პოპულისტური განცხადებებისაკენ. ამას ემატება ისიც, რომ გლობალიზაციის პირობებში, საკმაოდ იზრდება იმ ამომრჩევლების რიცხვიც, რომელიც თავს გარიყულად გრძნობს საზოგადო პროცესებიდან და თვლის, რომ მან საკუთარი ფუნქცია და ადგილი დაკარგა. მსგავსი განცხადებები, სწორედ ესეთი ამომჩევლის მობილიზაციისთვის არის განკუთვნილი, რამდენად აისახება ის პოლონეთის მიერ გატარებულ პოლიტიკაზე, ეს სხვა საკითხია.
მაია ფანჯიკიძე: ევროკავშირი ღირებულებებზე დაფუძნებული გაერთიანებაა და მათი დაცვა წევრ სახელმწიფოებში მისი უმთავრესი ამოცანაა. ზოგიერთი ევროპელი პოლიტიკოსი მიიჩნევს, რომ პოლონეთის წინააღმდეგ ფინანსური და ეკონომიკური სანქციების შემოღებაც კი გამართლებული იქნება, თუკი პოლიტიკური დიალოგით ვერ მოხერხდება ევროპული ღირებულებების დაცვა. აქედან გამომდინარე, გამართლებულია, რომ ბრუსელი მკაცრად ადევნებს თვალს ვარშავაში მიმდინარე მოვლენებს. დემოკრატია პროცესია და მუდმივ ძალისხმევას მოითხოვს.
სერგი კაპანაძე: დიახ, “კანონის და სამართლიანობის პარტია”, საკმაოდ კონსევატორული ღირებულებების მქონე პარტიაა. ზოგიერთი წევრი ამ პარტიისგან მართლაც გამოირჩევა მკვეთრი განცხადებებით. თუმცა არა მგონია, რომ ეს იყოს მთავარი, რაც ამ პარტიას ახასიათებს. მიუხედავად ამ ბოლო დროს მოსმენილი კრიტიკისა, ეს ნამდვილად არ არის ნეო-ფაშისტური პარტია.
კოალიციაში პარლამენტში ნამდვილად არის მცირე, ნეო-ფაშისტურ ძალებთან აფილირებული პარტია, მაგრამ ეს არ არის საკმარისი არგუმენტი იმისათვის, რომ მთელი მთავრობა ამაში დადანაშაულდეს.
პოლონეთმა ნამდვილად გადადგა ნაბიჯები, რაც კითხვის ნიშნის ქვეშ აყენებს ამ ხელისუფლების ევროპულ ღირებულებებს, თუმცა მე მაინც ნაადრევად მიმაჩნია ვერდიქტის გამოტანა.
ჯერჯერობით ყველაფერი დემოკრატიული პროცესის ფარგლებში ხდება და რამდენიმე განცხადება არა მგონია საკმარისი იყოს იმისთვის, რომ პოლონეთს უკვე ვუწოდოთ “არალიბერალური დემოკრატია”.
თედო ჯაფარიძე: დიახ, ასეთი მოსაზრებები ისმის. მაგალითად, ვარშავამ და ბერლინმა საკმაოდ არასახარბიელო ბრალდებები წაუყენეს ერთმანეთს.
მე არ ვთვლი, რომ პოლონეთში ფასეულობების გადაფასება მიმდინარეობს. გავა დრო და ყველაფერი დალაგდება
არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ აღმოსავლეთ ევროპაში პოლონეთი დემოკრატიული განვითარების და ეკონომიკური მოდერნიზირების ერთ-ერთი პირველი ლოკომიტივი იყო, რომელმაც, სხვა ფაქტორებთან ერთად, დაანგრია საბჭოური ბლოკი.
პოლონელებმა კარგად იციან დემოკრატიის და საბაზრო ეკონომიკის ფასი და დაიცავენ მას. ეს არის პასუხისმგებლობა არა მხოლოდ მათი საზოგადოების, არამედ პარტნიორების წინაშეც. ჩვენ, რა თქმა უნდა, ვარშავას კრიზისული მომენტების, თუ ასეთები არსებობს, სწრაფად გადალახვას ვუსურვებთ.
სალომე სამადაშვილი: მე არ მგონია, რომ ულტრამემარჯვენე პარტიების გაძლიერება მხოლოდ ე.წ. ვიშეგრადის ქვეყნებისთვის დამახასიათებელი ფენომენი იყოს. ჩვენ ვხედავთ, რომ ევროსკეპტიკური პარტიების მხარდაჭერა იზრდება საფრანგეთში, გერმანიაში და სხვა დასავლეთ ევროპულ ქვეყნებშიც.
ამან უნდა დაანახოს ევროპელებს უფრო გლობალური პრობლემა, რომელიც ევროპის წინაშე დგას – როგორ მოახერხონ ახალ იდეოლოგიურ გამოწვევებზე პასუხის გაცემა ისე, რომ შეინარჩუნონ ის ძირითადი ლიბერალური ღირებულებები, რასაც ევროკავშირის ერთიანობა ეყრდნობა.
რაც შეეხება საქართველოს – თუ გავითავალისწინებთ დღევანდელი ხელისუფლების სრულიად პასიურ საგარეო პოლიტიკას, მათ შორის ევროკავშირთან მიმართებაში, ვიშეგრადის ქვეყნებში მიმდინარე პროცესები, ყველაზე ნაკლებად რელევანტურია დღეს ჩვენს წინაშე მდგარი პრობლემების თვალსაზრისით.
თუმცა, თავის თავად, იმისათვის, რომ ევროკავშირში მიაღწიო საგარეო პოლიტიკაში რაიმე შედეგეს, ბრიუსელის გარდა, აუცილებელია, რომ სამი დედაქალაქიდან – ბერლინი, პარიზი, ვარშავა – ორი მაინც გიჭერდეს მხარს.
ვარშავა ყოველითვის საქართველოს უპირობო მხარდამჭერი იყო, მაგრამ რა თქმა უნდა, საკუთარი თავის მართლების პირობებში მყოფ პოლონეთს გაუჭირდება საქართველოს ინტერესების დაცვა.
მაია ფანჯიკიძე: არა მხოლოდ ვიშეგრადის ოთხეული, არამედ ევროკავშირის ყველა წევრი ქვეყანა საქართველოს მეგობარი და პარტნიორია და ეს ურთიერთობა გამყარებულია ასოცირების ხელშეკრულებით, რომლის რატიფიცირების პროცესი უკვე დასრულდა.
ევროსკეპტიკური ტენდენციები ევროკავშირის ბევრ ქვეყანაში მუდამ იყო და მათი გაძლიერება/შესუსტება ყოველთვის არსებული კონიუნქტურით იყო განპირობებული.
მიუხედავად ამ ტენდენციის პერიოდული გაძლიერებისა, ევროკავშირი რჩება მყარ გაერთიანებად და ყველაზე წარმატებულ პროექტად, რომლის ერთიანობის დაცვა მუდამ ხერხდებოდა და, დარწმუნებული ვარ, მომავალშიც მოხერხდება. ერთიანობის საფუძველი არის სწორედ იმ ღირებულებების ერთობა, რომელსაც იგი ეფუძნება და რის გამოც საქართველო მიილტვის მისკენ.
სერგი კაპანაძე: ევროკონსერვატიულ ალიანსად ჩამოყალიბება არ ნიშნავს, რომ ეს ქვეყნები ევროკავშირის გაფართოების მომხრე არ არიან. ჯერჯერობით ეს პოზიცია არ დაფიქსირებულა. შესაბამისად, თუ ეს ქვეყნები იქნებიან მომხრე, რომ ევროკავშირი უფრო აქტიურად ჩაერთოს მის აღმოსავლეთ ფლანგზე მიმდინარე პროცესებში, ჩვენთვის ეს კარგი იქნება.
საფრთხე ისაა, რომ ეს ქვეყნები ევროსკეპტიკურად განეწყონ არა მხოლოდ თავად კავშირში მიმდინარე თემების მიმართ, არამედ აღმოსავლეთის მეზობლების მიმართაც. თუ ეს მოხდა, ეს ძალიან ცუდად აისახება ჩვენს შანსებზე კიდევ უფრო დავუახლოვდეთ ევროკავშირს. თუმცა, ამ ეტაპზე, ვიშეგრადის ქვეყნებს არ დაუფიქსირებიათ ასეთი სკეპტიციზმი.
უფრო მეტიც, მე მგონია, რომ მათი მკვეთრი ანტი-რუსული პოლიტიკა და უკიდურესად ნეგატიური დამოკიდებულება უკრაინაში რუსეთის ინტერვენციის მიმართ იძლევა საფუძველს ვიფიქროთ, რომ ისინი გაცილებით უფრო სერიოზულად მოეკიდებიან აღმოსავლეთ პარტნიორების ევროინტეგრაციულ პერსპექტივებს.
ცალკე თემაა, თუ რამდენად კარგი იქნება ჩვენთვის პოლონეთის, უნგრეთის და ვიშეგრადის ქვეყნების პრესტიჟის დაცემა და მათი როლის დაკნინება [ევროპის] საგარეო პოლიტიკის შექმნის პროცესში. ამის საფრთხე ნამდვილად არსებობს, რადგან არც ერთი ამ ქვეყანათაგანი ჯერჯერობით არ არის წარმოდგენილი ისეთ პოლიტიკური ფიგურებით, რომელთაც დიდი გავლენა ექნებოდათ ევროკავშირის საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკაზე. ამან შეიძლება ჩვენთვის ცუდი როლი ითამაშოს, რადგან არაპოპულარული და სუსტი ვიშეგრადის ჯგუფი ჩვენი ინტერესების საუკეთესო ლობისტი ვერ იქნება.
თედო ჯაფარიძე:
„ვიშეგრადის ოთხეული” საქართველოს საიმედო პარტნიორი და საქართველოს სტრატეგიული ინტერესების რეალიზების ლობისტია.
ჩვენი მიზანია მათთან ინსტიტუციური ურთიერთობების გამყარება და მომავალშიც მათი მხარდაჭერის იმედი გავქვს.
ეს ფორმატი იმით გამოირჩევა, რომ ამ ოთხეულს უკეთ ესმის პოსტსაბჭოურ სივრცეში არსებული პრობლემები, საფრთხეები და რისკები. გარდა ამისა, მხედველობაშია მისაღები ევროპის წინაშე დღეს არსებული გამოწვევებიც (მიგრაციის პრობლემები, ტერორიზმი, ეკონომიკის ვარდნა, უმუშევრობა და ა.შ).
„ახალგაზრადა ევროპის” ქვეყნებს, ეკონომიკური რეალობისა და ახალგაზრდა დემოკრატიული მართველობის დანერგვის სიმყიფის გათვალისწინებით, აღნიშნული კრიზისის შედეგების უფრო მეტად ეშინიათ. შესაძლოა, ასეთი სკეპტიკური დამოკიდებულება არსებობს მხოლოდ ამა თუ იმ პრობლემების და არა საერთო გამოწვევების მიმართ. ესეც ნორმალურია. ევროპული ოჯახი ხომ მრავალეროვნულია და მისი პოლიტიკური დღის წესრიგი უფრო მრავალფეროვანი და კომპლექსური ხასიათის არის.
ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანია ამ ჯგუფის ქვეყნებთან – და არა მხოლოდ მათთან, საერთოდ ევროპის ყველა ქვეყანასთან – ორმხრივი ურთიერთობების გაღრმავება.
ევროპაში პოლონეთის ავტორიტეტისა და ჩვენი ისტორიულად მეგობრული ორმხრივი ურთიერთობების გათვალისწინებით, მომავალში ჩვენ ვხედავთ ვარშავის განსაკუთრებულ ადგილს საქართველოს ევროპული და ევროატლანტიკური მისწრაფებების მხარდაჭერაში.
ჩვენთვის ასევე მნიშვნელოვანია პოლონეთთან ეკონომიკური კავშირების განვითარება, მისი ჩართულობა დიდ გლობალურ პროექტებში, რომელში მონაწილეობს საქართველო. მაგალითად ისეთში, როგორიც “ახალი აბრეშუმის გზის” პროექტია.
საერთოდ დღეს უკვე ცენტრალურმა ევროპის სახელმწიფოებმა, ბალტიის ქვეყნებმა, და ამ რიგში უპირველეს ყოვლისა პოლონეთმა, როგორც ნატოს და ევროკავშირის ქვეყნებმა, განსაკუთრებული როლი უნდა ითამაშონ უსაფრთხოებისა და სტაბილურობის განმტკიცებაში ისეთ ქვეყნებში, როგორიც საქართველო, უკრაინა, მოლდოვა და აზერბაიჯანია, ვინაიდან სტაბილურობა და უსაფრთხოება ამ სივრცეში ცენტრალური და საერთოდ, ევროპული უსაფრთხოების საწინდარია. რომელიმე ქვეყნის ამ პროცესებიდან ამოგდება თუ იზოლირება დააზიანებს მთლიან ევროპული უსაფრთხოების ისედაც მყიფე პარადიგმას.
მე მგონია, რომ ამ მხრივ, პოლონეთმა უნდა ითავოს ლიდერის როლი, მას ამისათვის ყველა რესურსი და პოტენციალი გააჩნია. ამ რამოდენიმე წლის წინ მტკიცე იყო პოლონეთის პოლიტიკოსების პოლიტიკური ნებაც, რომელიც ეხლა თითქოს – ასე ჩანს თბილისიდან – ქრება. ვიმედოვნებ, რომ ჩემი შეფასება გაზვიადებულია.
სალომე სამადაშვილი: ვფიქრობ, რომ დუმილი სწორი რეაქციაა, რადგან პოლონეთის დღევანდელი მთავრობა ჩვენი ქვეყნის სტრატეგიულ მოკავშირედ რჩება.
საქართველო, სადაც მკვეთრად ქსენოფობიური რიტორიკის პოლიტიკურმა ძალამ მოიგო არჩევნები 2012 წელს და დღეს არაფორმალური გზით, ფაქტიურად კონსტიტუციის მიღმა იმართება, არ არის იმ პოზიციაში, რომ სხვა ქვეყნების, მითუმეტეს პოლონეთის დემოკრატიის ხარისხით დაინტერესდეს, ჩვენი პრობლემებიც უამრავი გვაქვს მოსაგვარებელი.
მაია ფანჯიკიძე: ქართულ პოლიტიკას არ ახასიათებს პარტნიორი და მეგობარი ქვეყნების მიმდინარე პროცესების შესახებ დისკუსია, მით უმეტეს, კრიტიკა. არც სხვა გლობალური საკითხები ხდება ჩვენთან ფართო დისკუსიის საგანი, თუკი ის უშუალოდ არ ეხება საქართველოს.
გარდა იმისა, რომ, როგორც ჩანს, არ გვინდა, ვინმეს საშინაო საქმეში ჩარევის ეჭვი გავაჩინოთ, ჩვენი პრობლემებიც თავზესაყრელი გვაქვს.
თუმცა, საინტერესო იქნებოდა ექსპერტებს და მედიის წარმომადგენლებს ემსჯელათ პოლონეთში მიმდინარე მოვლენებზე და ევროკავშირის რეაქციაზე. ეს დისკუსია უდავოდ წაადგებოდა საქართველოში ევროპული ღირებულებების, მათ შორის მედიის თავისუფლების გაძლიერებას.
სერგი კაპანაძე: ჩემი აზრით, ჩვენი ამოცანა უნდა იყოს ახალ ხელისუფლებასთან დაახლოება და მათი მაქსიმალურად გამოყენება ქვეყნის ევროინტეგრაციის პერსპექტივების გაზრდის კუთხით.
ყველაზე ცუდი, რაც ჩვენ შეიძლება გავაკეთოთ, იქნება, თუ ჩვენი ქვეყნის შიგნით მიმდინარე არადემოკრატიულ პროცესებს (მაგალითად, რუსთავი 2-ზე შეტევა) გავამართლებთ იმით, რომ პოლონეთშიც არის მსგავსი პროცესები. ეს არ იქნება სწორი მიდგომა და აუცილებლად დაგვაზარალებს გრძელვადიან პერსპექტივაში.
კიდევ ერთი მიმართულება, რაზეც უნდა იფიქროს ქართულმა პოლიტიკურმა ძალებმა, არის პოლონეთის ახალი მმართველი პარტიის გამოყენება იმ მიზნით, რომ ევროპელი კონსერვატორების და რეფორმატორების პოლიტიკურ ჯგუფთან ააგონ კარგი ურთიერთობა.
თედო ჯაფარიძე: პოლონეთი და „ვიშეგრადის ოთხეულის” დანარჩენი ქვეყნები საქართველოს საიმედო პარტნიორები არიან. მაშინაც კი, როდესაც გვესმის მათი მხრიდან კრიტიკა, ეს უფრო ხშირად მეგობრულ და გულწრფელ სურვილებს წარმოადგენს, თუმცა ხანდახან ზედმეტ ემოციურ შეფასებებთან გვაქვს ხოლმე საქმე, განსაკუთრებით ევროპარლამენტში. თუმცა, ამავე დროს, გვსურს, რომ კრიტიკა არ იყოს მხოლოდ კრიტიკისთვის.
ჩემი აზრით, პოლონეთს ამ ეტაპზე ჩვენი უკეთ ესმის ან – უფრო სწორედ – ჩვენ გვინდა, რომ ეს ასე იყოს.
მოდით, ასე ვთქვათ, კრიტიკა არ უნდა იყოს სუბიექტური, პერსონიფიცირებული. შეიძლება გააკრიტიკო ნებისმიერი ქართველი პოლიტიკოსი, მაგრამ ამავე დროს ამ კრიტიკამ არ უნდა დაიზიანოს საქართველოს სახელმწიფოს სტრატეგიული მიზნები.
„ვიშეგრადის ოთხეულის” თემასთან დაკავშირებით უნდა აღინიშნოს, რომ საქართველოსთვის მნიშვნელოვანია ამ ფორმატთან უფრო მჭიდრო კავშირების მოძებნა, მათ შორის საპარლამენტო დონეზე არსებული ურთიერთობების კიდევ უფრო გაღრმავება.
საქართველოს პარლამენტის საგარეო ურთიერთობათა და ევროიტეგრაციის კომიტეტები მზადაა ამ ქვეყნებთან სოლიდარული ურთიერთობების ჩამოყალიბებისთვის და ეს პროცესი აქტიურად ვითარდება – მე და ჩემს კოლეგებს მქონდა ვიზიტები პრაღაში, ვარშავაში. ჩვენ ყურადღებით ვაკვირდებით ამ ფორმატში მიმდინარე პროცესებს, გამოგვაქვს დასკვნები და შემდგომ პრაქტიკაში ვახორციელებთ.
საქართველო მიილტვის არა მხოლოდ ნატოსა და ევროკავშირში გაწევრიანებისთვის, არამედ გვსურს გავხდეთ ნამდვილი ევროპული და დემოკრატიულად პროგნოზირებადი სახელმწიფო. ამაში გვეხმარებიან ჩვენი მეგობრები და პოლონეთს კი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს ამ პროცესში.